TDCS و نقش آن در درمان افسردگی و اضطراب
افسردگی و اضطراب، دو روی یک سکهاند که زندگی بسیاری از افراد را تحت الشعاع قرار میدهند. این اختلالات فراتر از غم و نگرانیهای روزمره هستند؛ آنها میتوانند توانایی فرد برای لذت بردن از زندگی، کار و ارتباطات را از بین ببرند. در حالی که روشهای سنتی مانند دارودرمانی و رواندرمانی نقش حیاتی ایفا میکنند، بسیاری از بیماران به دنبال راهکارهای جدید و مؤثرتری هستند. در مرکز ققنوس، ما شاهد نتایج امیدبخش تحریک جریان مستقیم فراجمجمهای (TDCS) در درمان این دو اختلال بودهایم. TDCS با ارائه یک رویکرد غیرتهاجمی و ایمن، به بیماران کمک میکند تا از تونل تاریک بیماریهای روانی خارج شوند.
افسردگی و مغز: یک عدم تعادل درونی
افسردگی تنها یک حالت ذهنی نیست، بلکه با تغییرات بیولوژیکی در مغز همراه است. تحقیقات نوروساینس نشان میدهند که در افراد مبتلا به افسردگی، فعالیت در برخی نواحی مغز، به ویژه قشر پیشپیشانی پشتی-جانبی (DLPFC)، کاهش مییابد. این ناحیه مسئول عملکردهای اجرایی مانند تصمیمگیری، حل مسئله و تنظیم خلق و خو است. کاهش فعالیت در این بخش میتواند منجر به علائمی مانند بیانگیزگی، کاهش تمرکز و حالت عاطفی منفی شود.
TDCS چگونه این عدم تعادل را اصلاح میکند؟
TDCS با هدف قرار دادن دقیق نواحی مغزی که در افسردگی و اضطراب دچار اختلال شدهاند، عمل میکند. در درمان افسردگی، الکترود مثبت (آنود) معمولاً روی ناحیه چپ قشر پیشپیشانی (DLPFC) و الکترود منفی (کاتد) روی ناحیه راست قرار داده میشود.
افزایش فعالیت در DLPFC چپ: الکترود آنود با ارسال جریان الکتریکی ضعیف، آستانه تحریکپذیری نورونها را کاهش میدهد و آنها را برای فعال شدن آمادهتر میکند. این عمل باعث افزایش فعالیت در ناحیه DLPFC چپ میشود که به طور طبیعی در افراد افسرده غیرفعال است. این فرآیند به مغز کمک میکند تا مسیرهای عصبی سالمتری را بسازد و نوروپلاستیسیته را تقویت کند.
کاهش فعالیت در DLPFC راست: در عین حال، فعالیت در ناحیه DLPFC راست که در برخی از انواع افسردگی بیش فعال است، کاهش مییابد. این تعادلسازی به تنظیم خلق و خو و کاهش علائم افسردگی کمک میکند.
اضطراب و مغز: یک سیستم هشداردهنده بیش فعال
اضطراب یک واکنش طبیعی به خطر است، اما در اختلالات اضطرابی، این سیستم هشداردهنده به صورت بیش از حد فعال میشود. نواحی مانند آمیگدال (مرکز پردازش ترس) و قشر پیشپیشانی شکمی-میانی (vmPFC) که مسئول تنظیم احساسات است، در این فرآیند نقش کلیدی دارند. در افراد مضطرب، آمیگدال بیش از حد فعال و vmPFC کمکار است.
TDCS و آرام کردن ذهن مضطرب
درمان اضطراب با TDCS معمولاً با هدف قرار دادن نواحی مختلفی از مغز انجام میشود. برای مثال، میتوان از الکترود منفی (کاتد) برای کاهش فعالیت بیش از حد در آمیگدال یا از الکترود مثبت (آنود) برای تقویت فعالیت در قشر پیشپیشانی استفاده کرد.
تنظیم مدار ترس: TDCS به مغز کمک میکند تا ارتباطات بین قشر پیشپیشانی و آمیگدال را بهبود بخشد. با تقویت کنترل قشر پیشپیشانی بر آمیگدال، واکنشهای ترس و اضطراب کاهش مییابد و فرد میتواند بهتر با موقعیتهای استرسزا مقابله کند.
تقویت انعطافپذیری شناختی: اضطراب اغلب با افکار تکرارشونده و نگرانیهای مداوم همراه است. TDCS با تقویت عملکردهای اجرایی، به فرد کمک میکند تا الگوهای فکری منفی را شکسته و انعطافپذیری بیشتری در مواجهه با مشکلات داشته باشد.
در مرکز ققنوس، ما TDCS را به عنوان یک مکمل قدرتمند برای سایر درمانها میدانیم. برخی از مهمترین مزایای آن عبارتند از:
غیرتهاجمی و ایمن: برخلاف درمانهایی مانند ECT، TDCS نیازی به بیهوشی ندارد و عوارض جانبی آن بسیار کم است.
قابل ترکیب با سایر درمانها: TDCS میتواند اثربخشی رواندرمانی، به ویژه درمان شناختی-رفتاری (CBT)، را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. این ترکیب، به بیمار کمک میکند تا مهارتهای جدید را سریعتر بیاموزد.
هزینه کمتر: در مقایسه با روشهای دیگر تحریک مغزی مانند TMS، TDCS مقرونبهصرفهتر است.
نتایج ماندگار: با توجه به اینکه TDCS فرآیند نوروپلاستیسیته را تقویت میکند، تغییرات ایجاد شده در مغز میتوانند ماندگار باشند.
نتیجهگیری:
افسردگی و اضطراب، هر دو بیماریهای پیچیدهای هستند که نیازمند رویکردی جامع و چندبعدی هستند. TDCS به عنوان یک ابزار نوین و علمی، دریچهای به سوی درمانهای مؤثرتر و شخصیسازیشده گشوده است. در مرکز ققنوس، ما با استفاده از این تکنولوژی پیشرفته، به مراجعین خود کمک میکنیم تا نه تنها از علائم رنجآور خود رها شوند، بلکه قدرت درونی ذهن خود را بازیابند و زندگیای شادتر و پربارتر را تجربه کنند.
به قلم: دکتر الهام اسمعیلنژاد، نوروتراپیست و روانشناس
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.