رابطه سبک‌های فرزندپروری با کیفیت تعاملات والد-نوجوان

مقدمه

سبک‌های فرزندپروری یکی از عوامل کلیدی تعیین‌کننده کیفیت روابط والد–نوجوان هستند. پژوهش‌های روان‌شناسی رشد نشان می‌دهند که سبک‌های دلسوزانه، مقتدر و پاسخگو باعث افزایش صمیمیت، اعتماد و تعامل مثبت نوجوانان می‌شوند، در حالی که سبک‌های سختگیرانه یا بی‌توجه، احتمال بروز تعارض و مشکلات رفتاری را افزایش می‌دهند. این مقاله به بررسی رابطه سبک‌های فرزندپروری و کیفیت تعاملات والد–نوجوان پرداخته است.

⸻

روش پژوهش

مطالعات گذشته نشان می‌دهند که سبک‌های فرزندپروری را می‌توان بر اساس مدل بامریند به چهار دسته تقسیم کرد:

1.مقتدر (Authoritative)

2.مستبد (Authoritarian)

3.سهل‌گیر (Permissive)

4.بی‌توجه/غافل (Neglectful)

کیفیت تعامل والد–نوجوان با شاخص‌هایی مانند میزان گفت‌وگو، حل مسئله مشترک، همدلی و حمایت عاطفی اندازه‌گیری می‌شود.

⸻

نتایج و بحث

•سبک مقتدر: ارتباط باز، اعتماد، مشارکت و حل مسئله مشترک را افزایش می‌دهد.

•سبک مستبد: محدودیت شدید و کنترل بیش از حد باعث کاهش گفت‌وگو، افزایش مقاومت و رفتارهای سرکش نوجوان می‌شود.

•سبک سهل‌گیر: آزادی بدون چارچوب باعث کاهش مسئولیت‌پذیری نوجوان و تعارضات رفتاری می‌شود.

•سبک بی‌توجه/غافل: فقدان حمایت عاطفی و نظارت منجر به انزوا و مشکلات اجتماعی در نوجوانان می‌شود.

⸻

نتیجه‌گیری

کیفیت تعامل والد–نوجوان تحت تأثیر مستقیم سبک فرزندپروری است. والدینی که متعادل، پاسخگو و دلسوز هستند، ارتباطی مثبت و سالم با نوجوانان خود برقرار می‌کنند و زمینه رشد روانی و اجتماعی آنان را فراهم می‌کنند.

⸻

✍️ دکتر زهره دهقان چناری – روانشناس، پژوهشگر حوزه خانواده و رشد نوجوان