خیانت در روابط باز و پلی‌آموری: وقتی مرزها شکسته می‌شوند

مقدمه

روابط باز و پلی‌آموری، به زوجین اجازه می‌دهد که بیش از یک رابطه عاشقانه داشته باشند، مشروط بر اینکه شفافیت و توافق وجود داشته باشد. این نوع روابط در دهه‌های اخیر توجه روانشناسان و جامعه‌شناسان را جلب کرده است. با وجود آزادی ظاهری، خیانت در این نوع روابط هم اتفاق می‌افتد و معمولاً ناشی از شکستن مرزها و نقض توافقات است. این مقاله به بررسی دلایل، پیامدها و راهکارهای پیشگیری از خیانت در روابط باز و پلی‌آموری می‌پردازد.

⸻

تعریف خیانت در روابط باز

در روابط باز، خیانت به معنای نقض قرارداد یا توافق بین طرفین است. نمونه‌ها شامل موارد زیر است:

•برقراری رابطه بدون اطلاع شریک اصلی

•پنهان کردن روابط یا فعالیت‌های عاطفی و جنسی با دیگران

•دروغ و فریبکاری در مورد ارتباطات بیرونی

این نوع خیانت باعث آسیب به اعتماد و امنیت روانی شریک اصلی می‌شود، حتی اگر به لحاظ فرهنگی یا اجتماعی خیانت «رسمی» محسوب نشود.

⸻

دلایل وقوع خیانت در روابط باز و پلی‌آموری

1.نقص در شفافیت و توافق: وقتی قوانین و مرزهای رابطه مشخص نیست، سوءتفاهم‌ها و تضادها رخ می‌دهد.

2.نیاز به توجه یا تایید: برخی افراد برای جبران کمبود عاطفی به روابط جدید پناه می‌برند.

3.فقدان مهارت‌های مدیریت هیجانی: ناتوانی در مدیریت حسادت، ترس یا اضطراب باعث نقض توافق می‌شود.

4.فرصت‌های خارج از رابطه: شبکه‌های اجتماعی و دسترسی آسان به دیگران زمینه را فراهم می‌کنند.

⸻

پیامدهای خیانت در روابط باز

با وجود اینکه روابط باز بر پایه شفافیت است، خیانت هنوز پیامدهای روانی دارد:

•احساس خیانت‌دیدگی و شکست در اعتماد

•افزایش حسادت و ناامنی

•کاهش رضایت و صمیمیت در رابطه اصلی

•مشکلات روانی مانند اضطراب، افسردگی و کاهش عزت نفس

مطالعات نشان داده‌اند که حتی در روابط باز موفق، نقض قراردادها می‌تواند اثرات مشابه خیانت در روابط تک‌همسری داشته باشد.

⸻

مدیریت خیانت در روابط باز

1.شفافیت کامل: تمامی روابط و احساسات باید با شریک اصلی به اشتراک گذاشته شود.

2.تعیین مرزهای دقیق: چه نوع رابطه‌ای مجاز است و چه رفتاری ممنوع است؟ این مرزها باید واضح و قابل توافق باشند.

3.تقویت مهارت‌های هیجانی: مدیریت حسادت، گفت‌وگو درباره ترس‌ها و احساسات، و تمرین خودآگاهی.

4.مشاوره حرفه‌ای: روانشناس می‌تواند به بازسازی اعتماد و ایجاد قراردادهای سالم کمک کند.

5.پذیرش و مسئولیت‌پذیری: فرد خیانت‌کار باید مسئولیت عمل خود را بپذیرد و آماده بازسازی رابطه باشد.

⸻

نکات کلیدی برای حفظ روابط باز سالم

•همواره گفتگو و شفافیت برقرار باشد.

•هیچ رابطه‌ای نباید از نظر عاطفی یا جنسی مخفی بماند.

•قوانین و توافقات رابطه باید مستندسازی و دوره‌ای بررسی شود.

•حمایت روانی و مشاوره پیشگیرانه می‌تواند از بحران‌های احتمالی جلوگیری کند.

⸻

نتیجه‌گیری

روابط باز و پلی‌آموری آزادی بیشتری به زوجین می‌دهند، اما خیانت هنوز یک تهدید واقعی است. تفاوت اصلی بین خیانت و روابط مجاز در شفافیت و توافق است. تنها با رعایت مرزها، گفتگوهای صادقانه و مسئولیت‌پذیری می‌توان از آسیب روانی و تزلزل اعتماد جلوگیری کرد. در هر نوع رابطه‌ای، خیانت یعنی شکستن اعتماد و نیازمند بازسازی و مراقبت ویژه است.

⸻

✍️ دکتر زهره دهقان چناری

روانشناس و متخصص زوج‌درمانی